Kursevi bunjevačkog jezika A2
Smatra se prema pravilima Zajedničkog evropskog referentnog okvira za jezike ili CEFR-a (The Common European Framework for languages) da je nivo A2 prirodni nastavak osnovnog ili početnog nivoa, koji pomenuti jezički okvir označava sa A1. U pitanju je nivo koji se karakteriše kao viši osnovni ili viši početni nivo znanja i prema pravilima pomenutog jezičkog okvira je unapred određeno Šta sve treba kandidat da zna da bi se smatralo da je taj nivo jezika savladao.
U osnovi, kursevi bunjevačkog jezika na A2 nivou omogućuju svakom pojedinačnom kandidatu da se upozna sa rečima i izrazima koji su usmereni na svakodnevnu komunikaciju i pisanim i usmenim putem sa izvornim govornicima bunjevačkog jezika. Ipak, još uvek govorimo o početnim nivoima znanja bunjevačkog jezika, pa to svakako treba imati na umu prilikom učenja.
Šta treba da znam za bunjevački A2 nivo po CEFR-u?
Dobro je poznato da Zajednički evropski referentni okvir za jezike unapred tačno određuje koja znanja u okviru različitih jezičkih kompetencija svaki kandidat treba da savlada da bi se smatralo da ima znanje na višem osnovnom, odnosno višem početnom nivou, a koji Zajednički evropski referentni okvir za jezike označava sa A2.
Suština ovog nivoa jeste da se kandidat upozna sa rečima, izrazima i naravno rečenicama koje se najčešće nalaze u upotrebi i koji se primarno tiču onih situacija, koje važe za uobičajene. Pod tim se misli na to da će kandidat, na primer imati priliku nakon što završi kurs bunjevačkog jezika na A2 nivou da se snađe prilikom kupovine u nekoj prodavnici, odnosno da može da ostavi lične podatke, recimo kada se prijavljuje u hotel ili može da naruči hranu u restoranu.
Tom prilikom će kandidat koristiti jednostavnije reči i izraze, koje se često nalaze u upotrebi i koje se uglavnom odnose na njegovo neposredno okruženje i svakodnevne situacije. Takođe bi trebalo da svako ko sa uspehom završi kurs bunjevačkog jezika na A2 nivou da može i da izrazi ono što oseća ili misli, te da sa izvornim govornicima komunicira o svakodnevnim temama i uz primenu jednostavnijih reči i izraza.
Zapravo je suština u tome da je A2 nivo još uvek smatran početnim nivoom znanja, tako da će kandidati nadograditi znanja koja su stekli u okviru edukacije na prethodnom, to jest početnom ili osnovnom nivou prema pravilima Zajedničkog evropskog referentnog okvira za jezike.
Mogu li samostalno da procenim znanja bunjevačkog jezika na A2 nivou po CEFR-u?
S obzirom na to da postoje specijalizovane vrste testova za procenu nivoa znanja bunjevačkog jezika, uvek je bolje njih uraditi i na taj način dobiti precizne informacije o tome koji nivo znanja svako od nas poseduje. Međutim, postoje i osnovne smernice za samoprocenu nivoa znanja bunjevačkog jezika, tako da bi samo trebalo obratiti pažnju na neke detalje i proceniti da li je nečije znanje na nivou A2, odnosno višem osnovnom ili višem početnom. Sve to naravno nije sigurno, jer je uvek preporuka uraditi zvanično testiranje nakon što kandidat završi kurs bunjevačkog jezika na A2 nivou.
U slučaju da razumete one reči i izraze koji se smatraju uobičajenim, a koji se tiču lično vas i vašeg ličnog ili poslovnog života, odnosno članova porodice i generalno svakodnevnih situacija, prilično je izvesno da imate nivo znanja koji odgovara višem osnovnom ili višem početnom prema pravilima Zajedničkog evropskog referentnog okvira za jezike.
Sem toga, osoba koja sa uspehom savlada kurs bunjevačkog jezika na A2 nivou može da komunicira sa izvornim govornicima tog jezika, ali samo ako se radi o nekim temama koje se smatraju svakodnevne i koje važe za jednostavnije i opšte poznate. Čak i ako pokušava da učestvuje u razgovoru sa izvornim govornicima bunjevačkog jezika o ovim temama, može se dogoditi da osoba čiji nivo znanja odgovara višem osnovnom ili višem početnom ne razume baš svaku reč, ali bi po svim pravilima trebalo suštinu razgovora da razume.
Takođe bi trebalo da može na bunjevačkom jeziku da napiše neki kraći pozdrav ili na primer zahvalnicu, a očekuje se da svako ko bude završio kurs bunjevačkog jezika na A2 nivou sa uspehom i stekao znanje koje tom nivou odgovara može da na primer uz korišćenje jednostavnih reči i izraza opiše neku osobu ili više njih, odnosno neku životnu situaciju koja se smatra uobičajenom. Pod tim se na prvom mestu misli da će kandidat čiji nivo znanja odgovara A2 prema pravilima pomenutog jezičkog standarda moći i pisanim i usmenim putem da se izrazi o tome čime se konkretna osoba ili više njih bave u životu, gde žive, odakle dolaze i generalno da daju informacije koje se smatraju osnovnim.
U govoru još uvek bi trebalo da postoje značajne pauze, prosto zato što svako ko sa uspehom završi kurs bunjevačkog jezika na A2 nivou i stekne znanje koje odgovara višem osnovnom ili višem početnom nivou nema dovoljan rečnički fond, te često pravi pauze i koristi uobičajene veznike, ne bi li se setio odgovarajućeg termina.
Koje oblasti se procenjuju na A2 nivou po CEFR-u?
Da bi stručnjaci bili sigurni da li je neko sa uspehom savladao kurs bunjevačkog jezika na A2 nivou prema pravilima Zajedničkog evropskog referentnog okvira za jezike, moraju uzeti u obzir određene kompetencije, odnosno segmente. Pod tim se misli na prvo mesto na domet, zatim preciznost u izražavanju, to kako i da li neko tečno govori, kao i da li stupa u interakciju i koji je stepen interakcije u pitanju i naravno na koji način povezuje sva znanja. U tom smislu je vrlo važno pristupiti testiranju, ne bi li sve te jezičke kompetencije bile proverene, mada uvek postoji mogućnost i samo procene, ali te rezultate uvek treba uzeti sa rezervom.
1. Domet
Da bi se smatralo da je neko kurs bunjevačkog jezika na A2 nivou savladao i stekao znanje koje odgovara tom nivou u skladu sa pravilima Zajedničkog evropskog referentnog okvira za jezike, onda je neophodno da on može brojne osnovne reči i izraze, a koji se najčešće koriste svakodnevno da napiše ili kaže, odnosno da razume i koristi u praksi.
U tom smislu se smatra da neko čini nivo znanja odgovara višem osnovnom ili višem početnom nivou jednostavno zna da komunicira u različitim situacijama koje se smatraju svakodnevnim.
2. Tačnost ili preciznost
Iako bi trebalo da kandidat zna samostalno da koristi određene gramatičke oblike koji se smatraju jednostavnijim, na ovom nivou znanja on još uvek pravi greške.
3. Tečnost govora
Uzevši u obzir da kursevi bunjevačkog jezika na A2 nivou i dalje spadaju u osnovna znanja, to naravno ni u kom slučaju ne može da se očekuje da neko čiji nivo znanja odgovara višem osnovnom ili višem početnom može tečno da govori.
U principu, osim grešaka koje su često uočljive, kandidat čiji nivo znanja odgovara ovom nivou u govoru često pravi i pauze, kako bi se prisetio odgovarajuće reči i izraza, te da bi mogao da kaže ono što želi.
4. Stepen interakcije
Treba imati na umu da se još uvek radi o nivou koji važi za osnovni, iako je reč o višem osnovnom, odnosno višem početnom nivou znanja, tako da ne postoje očekivanja da osoba koja sa uspehom završi kurs bunjevačkog jezika na A2 nivou može tačno da komunicira sa izvornim govornicima bunjevačkog jezika.
Preciznije govoreći, kandidati sa tim nivoom znanja mogu da postavljaju i odgovaraju na jednostavnija pitanja zare s tim što ako pokušaju da učestvuju u razgovoru sa više izvornih govornika koji pričaju nešto Brže i manje razgovetno, teško da će to moći da učini. Važno je da sagovornik pokuša da pomogne kandidatu čiji nivo znanja odgovara višem početnom ili višem osnovnom, a u smislu da koristi neke uobičajene reči i izraze, te da vode računa o brzini govora.
5. Povezanost
I dalje kandidat čiji nivo znanja odgovara A2 prema pravilima Zajedničkog evropskog referentnog okvira za jezike u govoru koristi značajan broj veznika, koji se najčešće nalaze u upotrebi, te pravi pauze. Ovde treba imati na umu da kursevi bunjevačkog jezika na A2 nivou spadaju u osnovne, pa u tom smislu kandidati koriste one veznike koji se smatraju jednostavnim, kao što su i, zato, ali i drugi.
Šta još podrazumeva bunjevački jezik na A2 nivou po CEFR-u?
Za komunikaciju sa izvornim govornicima bunjevačkog jezika za ljude čiji nivo znanja odgovara višem početnom,u odnosno višem osnovnom prema pravilima Zajedničkog evropskog referentnog okvira za jezike vrlo je važno da izvorni govornici vode računa o tome da govore polako, te što je moguće razgovetnije, kao i da koriste reči i izraze koji se u upotrebi najčešće nalaze. U većini slučajeva komunikacija osobe čiji nivo znanja odgovara A2 i izvorni govornika odnosi se na situacije koje se smatraju svakodnevnim, kao što su na primer odlazak u poštu ili supermarket, prijavljivanje u hotel, odlazak u bioskop i restoran, te slične svakodnevne situacije.
U komunikaciji sa izvornim govornicima osoba koje je sa uspehom završila kurs bunjevačkog jezika na A2 nivou i taj nivo znanja stekla će u suštini razumeti osnovnu tematiku razgovora, ali je prilično izvesno da neće razumeti svaku reč. Vrlo je važno da sagovornici obrate pažnju na to da govore sporije, te da se izražavaju uz korišćenje termina koji se smatraju čestim. Primera radi, osoba čiji nivo znanja odgovara višim početnom ili višem osnovnom bi trebalo da može da upita izvornog govornika bunjevačkog jezika o tome gde se nalazi neka građevina ili u kom pravcu treba da ide, te da razume odgovor na postavljeno pitanje.
Očekuje se takođe da svako ko bude savladao kurs bunjevačkog jezika na A2 nivou može da razume osnovu vesti emitovanih na televiziji, ali pod uslovom da postoji i video ili fotografija koje će sve to pojasniti. Može da čita i razume tekstualne sadržaje, koji su kraći i tiču se teme koje svakodnevna ili koje iz nekog razloga poznata kandidatu.
Takođe bi trebalo da može bez ikakvih problema da samostalno naruči hranu u restoranu, te da pročita i razume ona obaveštenja koja se nalaze recimo na ulici, odnosno na aerodromu, zatim u hotelu i na drugim javnim mestima.
Sem toga, očekuje se i da kursevi bunjevačkog jezika na A2 nivou omoguće zainteresovanima da učestvuju u kraćim razgovorima sa izvornim govornicima ovog jezika, a koji se odnosi isključivo na teme koje važe za svakodnevne i sa kojima je kandidat prethodno upoznat. Ne samo da će moći da postavljaju pitanja o tim temama i da odgovaraju na pitanja izvornih govornika bunjevačkog jezika, već će biti u mogućnosti i da uz korišćenje jednostavnijih reči i izraza objasni šta o toj temi misli i kako se po tom pitanju osećaju. Trebalo bi takođe da koriste one reči i izraze, koji se smatraju uobičajenim, kao što su na primer: izvinite, hvala, molim i slične.
U većini slučajeva izgovor kandidata koji uspešno savladaju kurs bunjevačkog jezika na A2 nivou bi već trebalo da bude dovoljno dobar da ne dovodi do nesporazuma. Međutim, do nesporazuma može da dođe ukoliko kandidat koji ima ovaj nivo znanja pokuša da se umeša u neki razgovor o temama,a kojima nije prethodno dobro upoznat. Često će praviti i dalje pauze u govoru, koristiće obilje osnovnih veznika, kako bi pokušao da se priseti određene reči ili izraza. U principu, osoba čini nivo znanja odgovara A2 svoje mišljenje o nekoj temi može da izrazi, samo ako je sa tom temom pre toga dobro upoznat iako sagovornici imaju strpljenja da sačekaju da se on priseti svih reči i izraza koji su mu potrebni.
